مروري بر تاريخچه ده ساله درمان هپاتيت C در بيماران هموفيلي ايراني
درمان بيماران مبتلا به هپاتيت c از سال 1377 و 1376 با داروي اينترفرون خارجي آغاز و با مديريت و درايت دكتر سيد مويد علويان و تيمي از پزشكان جوان در محل پايگاه تهران سازمان انتقال خون ايران آغاز و بعدا با اينترفرون و ريباورين به صورت توامان تداوم يافت. با توليد اينترفرون ايراني اين دارو جايگزين داروي خارجي گرديد و گروهي از بيماران تحت درمان قرار گرفتند. در سالهاي ابتدايي شروع درمان اين بيماران درمان آنها فارغ از ژنو تايپ ويروسي آنان بود اما در سالهاي 1380 و 1381 موضوع ژنو تايپ و اثر آن در پروتكل درماني مورد توجه پزشكان واقع شد و پزشكان پس از آگاهي از اين امر تصميم هاي پزشكي را اتخاذ مي نمودند. در سالهاس 1382 به بعد آزمايش شمارش ويروس يا اصطلاحا PCR كمي نيز از آزمايش هاي پيش نياز درمان مورد توجه قرار گرفت. ژنو تايپ هاي ويروسي 1a ,1b در مقايسه با ژنو تايپ 3a نيازمند طول درمان بيشتر و احتمال موفقيت در اقدامات درماني كمتر بود. نتايج طرح آزمايشي درمان بيماران با پگ اينترفرون و ريباورين در سال 1381 در مركز درمان جامع هموفيلي ايران به موزات استفاده از داوري اينترفرون ايراني براي ديگر بيماران نتايج ثمربخشي را به دنبال داشت كه موجي از اميدواري اجتماعي را براي بيماران هموفيلي به ارمغان آورد. اين طرح آزمايشي كه در غالب طرح آزمايش انساني مرحله آخر شركت توليد كننده اين دارو بود براي 50 نفر از بيماران هموفيلي با مديريت مركز تحقيقات كبد و گوارش ايران و با مديريت علمي آقاي دكتر ملكزاده در محل مركز درمان جامع با تيمي از پزشگان مركز تحقيقات اجرايي شد. موفقيت اين طرح عملا موجب آن نشد كه بيماران بتوانند از اين دارو به صورت گسترده بهره مند شوند چرا كه قيمت اين دارو بسيار گران بود و ماهيانه بالغ بر يك ميليون توما ن براي بيماران هزينه در بر داشت . گروه معدودي از بيماران كه از وضعيت اقتصادي خوبي برخوردار بودند از اين فرصت براي درمان بهره مند شدند اما اكثريت بيماران به اميد حكم دادگاه و دستور قضايي براي بهره مندي از اين درمان ماندند. نكته قابل توجه آن بود كه از سال 1377 تا 1384 يعني قريب 7 سال بيماران بر اساس نتيجه آزمايش كبدي كانديداي درمان مي شدند. به عبارت ديگر افراد آلوده اي كه نتيجه آزمايش آنزيم هاي آنها طبيعي بود توصيه اي براي درمان نداشتند. اما از سال 1384 ديگر به كليه بيماران با نتيجه آزمايش PCR مثبت توصيه گرديد كه هر چه زودتر درمان خود راآغاز كنند. به عبارت ساده تر اطمينان از وجود ويروس اطمينان به آغاز درمان گرديد. و اين تفكر تبليغ گرديد كه بايد هرچه سريعتر درمان آغاز شود. از نكات ديگري كه در مسير درمان از سال 1376 به مرور نظر كارشنايان درباره آن تغيير كرد درمان كودكان ( افراد زير 18 سال ) بود. پزشكان امساك خاصي از مصرف اينترفرون براي اين دسته از بيماران داشتند و بررسي نشدن دارو در مسير تحقيقاتي بر روي كودكان عملا اين منع را در مقابل پزشكان فرار داده بود . اين موضوع در مسيري 5 الي 6 ساله با تكيه بر تجربيات كسب شده در درمان اين دسته از بيماران مانند ديگر بيماران در دستور پزشكان قرارگرفت . در خردادماه سال 1383 اولين حكم حقوقي پرونده هموفيلي براي 974 نفر در چارچوب مسئوليت مدني دولت صادر و موضوع درمان بيماران آلوده شده از طريق مصرف فرآورده هاي خوني الوده به وزارت بهداشت و سازمان انتقال خون ايران تكليف گرديد. در اين حكم تاريخي به وضوح در رابطه با پروتكل درماني بيماران به پشتوانه كارشناسان ارزنده اي كه همكار دادگاه بودند اظهار نظر گرديد و حتي نتايج درمان بيماران با پگ اينترفرون و ريباورين كه توسط دكتر ملكزاده با يك نتيجه موفقيت 65 الي 70 درصدي منتشر شده بود در زمره مستندات دادگاه قرار گرفت . اين اقدام دستگاه قضايي راه رابراي دسترسي بيماران به دارو گشود و عملا مباحثات جديدي را در اين حوزه به مسئولين وزارت بهداشت تحميل نمود . اين حكم قضايي مفصل و بي نظير در تاريخ قضايي ايران پس از تاييد در دادگاه تجديد نظر و ديوان عالي كشور گام به گام به اجرا نزديك مي گرديد. متاسفانه مسئولين وقت وزارت بهداشت در دولت هشتم در برابر اجراي حكم دادگاه مقاومت نموده و حتي عليرغم دستور رئيس جمهور وقت به وزير بهداشت كه پس از تقاضاي رئيس كميسيون اصل نود به رئيس جمهور تحقق يافت وزير وقت از اجراي حكم دادگاه خودداري و نهايتا اين حكم تاريخي ميراث دولت نهم شد. واگذاري وزارت بهداشت به آقاي دكتر لنكراني كه خود متخصص كبد و گوارش بود و اتفاقا از پزشكان معالج بيماران هموفيلي آلوده شده در شيراز نيز بود فرصتي تاريخي را براي بيماران هموفيلي فراهم نمود. اين فرصت با انتصاب دكتر علويان به معاونت درمان وزارت خانه اساسا تكميل گرديد. دكتر عاويان پزشك معتمد بيماران هموفيلي بود . وجود دو پزشك درد آشنا در راس وزارت خانه منتهي به پرداخت غرامت بيماران و برنامه ريزي براي درمان آنها گرديد . اين برنامه ريزي كه در سايه علاقه خاص و ويژه دكتر علويان به مديريت مستقيم ايشان در اين طرح نيز انجاميد منجر به اجرايي شدن بزرگترين و اولين طرح درمان متمركز بيماران هموفيلي و تالاسمي گرديد. اين طرح كه به مناسبت روز جهاني هموفيلي آغاز شد 400 بيمار هموفيل و 300 بيمار تالاسمي را تحت پوشش قرار داد. موفقيت كارشناسان ايراني در توليد داروي پگ اينترفرون ايراني زمينه را براي چانه زني وزارت بهداشت با توليد كنندگان خارجي هموار نمود به گونه اي كه توليد كننده پگاسيس ( پگ اينترفرون ) با انتقال مرحله بسته بندي به ايران تلاش نمود دارو را براي مراحل بعد با 50 درصد تخفيف عرضه كند . اگرچه هنوز نتايج درمان 700 بيمار تالاسمي و هموفيلي با داروي پگاسيس و ريباورين كه داروي دوم عملا هديه شركت روش بود هنوز به طور رسمي منتشر نشده است اما خبرها از يك موفقيت 70 درصدي در رابطه با بيماران هموفيلي و متاسفانه با موفقيت 30 درصد در بيماران تالاسمي حكايت دارد. موفقيت اين طرح از يك سو و اشكال تمركز آن در تهران و مشكل تردد بيماران از سوي ديگر و همچنين علاقه مندي پزشكان متخصص كبد و گوارش در مشاركت در اين طرح منجر به آن گرديد كه در مرحله دوم طرح درمان بيماران هموفيلي و تالاسمي با مشكل هپاتيت C براي 150 نفر به طور مساوي در ديماه 1386در بيمارستان شريعتي تهران با مديريت دكتر مرآت - بيمارستان امام خميني تبريز با مديريت دكتر صومي – و بيمارستان دستغيب شيراز با مديريت دكتر ايمانيه آغاز شود كه اين طرح جاري است. مرحله سوم طرح درمان بيماران هموفيلي و تالاسمي با مشكل هپاتيت C براي 350 نفر در ديماه سال 1387 آغلز شد كه شامل بيمارستان فيروزگر تهان با 100 نفر ظرفيت و مديريت دكتر زماني بيمارستن حضرت رسول اكرم تهران با ظرفيت 50 نفر و مديريت آقاي دكتر آگاه – بيمارستان افضلي پور كرمان با ظرفيت 50 نفر با مديريت دكتر زاهدي – بيمارستان سيد الشهداء اصفهان با مديريت دكتر اديبي و دكتر كلانتر و همچنين به مراكز تبريز و شيراز در مرحله دوم به هريك 50 ظرفيت جديد افزوده گرديده است. در مجموع تا كنون 1200 بيمار فارغ از داشتن دستور قضايي و حكم دادگاه تحت درمان مي توانند قرارگيرند. از اين نقد جدي و مهم كه عدم پيش بيني دارو در دو مركز مهم تخصص بيماران هموفيلي يعني بيمارستان امام خميني و مركزدرمان جامع هموفيلي متعلق به كانون هموفيلي ايران كه بگذريم در مجموع ظرفيت بي نظيري براي درمان بيماران هموفيلي آلوده شده به هپاتيت c از طريق مصرف فرآورده هاي خوني در ايران به وجود آمده است كه نياز به مديريت جدي كانون در رابطه با هدايت بيماران به اين مراكز درماني دارد. در عين حال مديريت بيماراني كه درمان آنها با شكست مواجه گرديده نيز از وظايف بسيار مهم كانون است كه فقط با همكاري نزديك با پزشكان متخصص ميسر است. به نظر مي رسد كه هنوز براي درمان مجدد بيماران با همين پروتكل اتفاق نظر وجود ندارد و بررسي درمان هاي انجام شده و موفقيت آن در بيماراني كه اساسا سابقه درمان شكست خورده ندارند پزشكان را در اين حوزه و آزموني ديگر محتاط نموده است. فشارهاي جسمي و رواني ناشي از درمان و عوارض غير قابل انكار اين درمان ها عملا اين احتياط را بيشتر نموده است. كانون به صورت قطعي وظيفه دارد با برگزاري برنامه هاي آموزشي مداوم با بيماران تحت درمان و خانواده هاي آنان تحمل اين درمان را براي آنان آسان تر نمايد. تجربه كانون به خوبي در اين چند ساله نشان داده است كه اثر گذاري كانون در اين مسير بسيار كار ساز و نتيجه بخش بوده است. لازم به ذكر است كليه آزمايش ها و اسكن هاي مورد نياز در طرح درمان بيماران با دستور وزير بهداشت در مراكز پيس بيني شده رايگان مي بايست انجام شود. در تهران براي مرحله دوم طرح آزمايشگاه بيمارستان شريعتي و مركز اسكن همين بيمارستان – در تبريز آزمايشگاه رليگان وجود ندارد اما بيماران مشمول اين طرح مي توانند به آزمايشگاه دكتر كيوان در تهران مراجعه نمايند و براي اسكن به بيمارستان امام خميني تبريز - در شيراز ازمايشگاه دانشگاه علوم پزشكي شيراز و مركز اسكت بيمارستان دستغيب - بيماران ارجاع شده به بيمارستان فيروزگر جهت آزمايش به سازمان انتقال خون ايران بمقابل برج ميلاد و براي اسكن به بيمارستان امام خميني – بيماران ارجاع شده به بيمارستان رسول اكرم براي آزمايش به آزمايشگاه دكتر كيوان و براي اسكن به بيمارستان شريعتي – بيماران كرماني به آزمايشگاه و مركز اسكن بيمارستان افضلي پور –ودر اصفهان به بيمارستان سيد الشهدا براي آزمايش و اسكن بيماران مي توانند مراجعه نمايند. كليه اين مراكز موظف به ارايه اين خدمان به صورت رايگان هستند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر